De vraag

Ik heb een kort lontje, hoe ga ik hiermee om?

Ik heb de laatste tijd een enorm kort lontje. Ongewild reageer ik steeds vaker geïrriteerd of boos op de mensen om mij heen. Hier voel ik mij achteraf vaak schuldig over. Ik word er geen leuker mens door en merk dat vele mensen dit lastig vinden in het contact met mij. Dit is een kant van mezelf waar ik echt niet trots op ben. Ik zou graag meer controle willen over mijn boosheid en de manier waarop ik mijn frustratie uit. Hoe kom ik van mijn korte lontje af?

Het advies

Expert

Juanita Pengel

Life- en Mindset coach

Boosheid is een heel natuurlijke emotie. Piet Weisfelt omschrijft in zijn boek ‘Altijd aardig blijven’ boosheid en liefde als de beide kanten van dezelfde munt. De vraag is of jij het oké vindt dat je boos wordt. Mag jouw boosheid er zijn?

Door jouw boosheid te zien als iets waar je vanaf moet komen, wijs je een belangrijk deel van jezelf af. Daarom zijn mensen bang om het korte lontje toe te laten. Maar een deel in jou is boos. Punt. Kijk of je dat kan aanvaarden als een gegeven. Met aanvaarden bedoelt men niet accepteren of waarderen. Aanvaarden is het aannemen van de realiteit zoals het er nu voor staat.

En vanuit die mindset ontstaat de ruimte om te gaan kijken hoe jij om wilt gaan met de boosheid op een manier die jou gaat dienen in plaats van dat het tegen je werkt. Waardoor je vervolgens vanuit nieuwsgierigheid kunt gaan onderzoeken waar die boosheid vandaan komt. Zijn het opgekropte emoties? Kan het zijn dat je onbewuste stress ervaart?

De positieve functie van boosheid

Boosheid wordt vaak gezien als een negatieve emotie dat verkeerd en fout is. Als iets wat er eigenlijk niet zou mogen zijn. Maar niets is minder waar. In verhouding staat boosheid bekend als de basis van een neutrale emotie. Het is niet positief of negatief.  Sterker nog: de boosheid is er vóór jou. Om jou te helpen jouw behoefte kenbaar te maken. Belangrijk is hoe ga je met jouw boosheid om. En oe uit je dit naar de mensen om je heen. En wat doe jij met de boosheid.

Omgaan met woede als je een kort lontje hebt

Net zoals alle andere emoties is boosheid een gevoel dat gevoelt wild worden. Boos worden is gezond. Wat ik met regelmaat zie is dat boosheid er niet mag zijn.  In dat geval wordt de boosheid bijvoorbeeld onderdrukt. Hierdoor slaat de boosheid naar binnen, waardoor je veroordelend en streng naar jezelf toe kan worden. De boosheid verdwijnt niet, maar het zet zich vast in het lijf. Dit kan leiden tot destructief gedrag zoals te veel eten of het ontwikkelen van een verslaving om dat nare gevoel maar te dempen.

Boosheid vindt altijd zijn weg in een bepaalde situatie. Dit kan ook zijn via een explosie in de vorm van woede uitbarstingen. Of juist op veel subtielere wijze door te gaan mokken of opeens niet meer ‘mee te willen doen’. Je hebt het vast wel eens mee gemaakt: je voelt dat de sfeer niet fijn is dus je vraagt ‘Is er iets?’ waarop de ander zegt ‘Nee, er is niets hoor’. Terwijl je aan alles voelt dat er wél wat is.

Of dat je verder wilt met de orde van de dag en de ander opeens geen zin meer heeft om gezellig mee te gaan zoals eerder wel de bedoeling was. Hoe wij met boosheid omgaan verschilt per persoon.

Wat je eigen emoties jou wilt vertellen

Het ervaren van boosheid is de manier van jouw lijf om je te laten weten dat je een behoefte hebt die niet wordt bevredigd. Dat er een grens is overschreden. Boosheid is een voorwaartse creërende energie. Die bruisende kolkende energie die dan door je lijf gaat is bedoeld om jouw lijf letterlijk in korte tijd te voorzien van de energie die nodig is om in actie te komen. Zodat jij ervoor kan zorgen dat jij in jouw behoefte wordt voorzien. Daarom is het ook zo fijn wanneer je boos bent geweest dat er een emotionele ontlading plaatsvindt. De energie die boosheid met zich meebrengt moet er simpelweg ook weer uit.

Verwachtingen

Boosheid heeft te maken met de verwachting die jij zelf had over de ander of over een situatie. Er is een mismatch tussen wat je had verwacht en de werkelijke situatie. En die mismatch zorgt voor frustratie. Je bent vaak het meest boos op mensen die het dichtst bij jou staan, omdat met hen de verbinding of de wens tot verbinding het grootst is. Dus wanneer die verbinding wordt verbroken doordat er niet aan jouw verwachting wordt voldaan is de pijn het grootst. Waar boosheid zit, is vaak ook pijn. Deze pijn is de oorzaak van de boosheid.

Deze pijn kan bijvoorbeeld worden veroorzaakt doordat

  • Jij je niet begrepen voelt;
  • Jij het gevoel hebt dat er niet naar je wordt geluisterd;
  • Jij je niet geliefd voelt;
  • Jij het gevoel hebt dat jij er niet toe doet.

De uitnodiging en de les

Wanneer er sprake is van een woede uitbarsting, zit de kern van de pijn vaak niet in het moment waarop je geraakt wordt. Boosheid kan een herhaling zijn vanuit een diepere pijn uit het verleden. Vanuit jouw zelfbeeld en gebeurtenissen uit het verleden interpreteer jij situaties in het nu. Als er iets gebeurt dat lijkt op een situatie uit het verleden waarin jij bent gekwetst dan kleurt dat jouw interpretatie van wat er in het nu gebeurt en kan dat ervoor zorgen dat je heftiger reageert dan nodig is.

Onbewust wordt een oude pijn die jaren geleden is ontstaan aangeraakt en is dat de plek waar eigenlijk de verbinding met jezelf hersteld dient te worden. Jouw boosheid in het nu heeft dan niet zo zeer te maken met wat er zich op dat moment afspeelt, maar met een gebeurtenis uit het verleden.

In boosheid schuilt een uitnodiging en een les, mits je bereid bent jezelf de tijd en ruimte te geven om stil te staan en bij jezelf op onderzoek uit te gaan. Krijg inzicht in waarom je boos bent en zo kun je met andere woorden geweldloze communicatie hanteren.

Belangrijk hierbij is om niet te focussen op wat de ander in jouw ogen verkeerd heeft gedaan.  Focus op het gevoel dat de situatie jou heeft gegeven en ga bij jezelf na in welke situatie je dat gevoel al eerder hebt ervaren. Wees hierin mild voor jezelf. Uiteindelijk kom je dan vanzelf terecht bij de bron van de pijn.

Vanuit die plek kan je de oude pijn helen waardoor je in de toekomst niet meer de scherpe pijn voelt wanneer dat oude gevoel weer wordt getriggerd.

Onderstaande tips helpen als je een kort lontje hebt

  1. Vertraag

Tel tot 10. Klinkt afgezaagd, maar het werkt echt. En dit is waarom: deze 10 seconden geven jou de gelegenheid om de eerste primaire destructieve boosheid te laten bekoelen, waardoor je weer helder kunt denken in opties en alternatieven. Het geeft je de ruimte om een keuze te maken in hoe jij om wilt gaan met de boosheid. Zo voorkom je dat er onherstelbare schade wordt aangericht aan de relatie tussen jou en de ander.

  1. Time-out

Stap uit de situatie. De meeste mensen hebben de neiging om in het heetst van de strijd de situatie op te willen gaan lossen. Daar is dat zelden het juiste moment voor. Eerst heb je weer tot jezelf te komen zodat je weer in controle kan komen over je emoties en het gedrag dat je daarbij laat zien. Dit lukt het beste door letterlijk afstand te creëren. Belangrijk hierbij is dat je aangeeft dat je merkt dat de huidige situatie veel met je doet en je er op een later moment graag op terug komt. Kom vervolgens in beweging. Kies een activiteit die jou helpt om de energie van de boosheid uit jouw lijf te krijgen. Ga bijvoorbeeld even een flink stuk  wandelen, sporten of stap even onder de douche.

  1. Wees nieuwsgierig

Geef jezelf de tijd en de ruimte om bij jezelf na te gaan wat er nu precies is gebeurd. Onderstaande vragen kunnen jou helpen om meer inzicht te krijgen in jouw gevoelens:

  • Wat doet mij nu zo zeer?
  • Wat heeft gezorgd voor de teleurstelling?
  • Waar had ik op gehoopt?
  • Wat was mijn behoefte?

Wees niet alleen nieuwsgierig naar je eigen beweegredenen, maar leef je ook in in de ander. Wat maakt dat de ander zich zo heeft gedragen? Wat werd er wellicht in de ander geraakt? Kijk of je het verhaal nu ook vanuit het perspectief van de ander kan bekijken.

  1. Spreek je uit

Spreek uit wat jouw behoefte was en welke gevoelens je hebt ervaren waardoor je reageerde zoals je hebt gereageerd. Spreek hierbij vanuit de ik-vorm, Een voorbeeld hiervan is ‘Ik voelde mij gekwetst.’ Of ‘ik had het gevoel dat ik er alleen voor stond en daardoor heb ik stress ontvangen’.

Samen aan de slag

Heb je last van een kort lontje en zit je in een vicieuze cirkel met je eigen gedachtes? Lukt het je niet om je in te houden? Heb je het idee dat er meer speelt, zoals negatieve, belemmerende gedachten of hardnekkige patronen en overtuigingen? Wil je veranderen hoe je in de toekomst zal reageren in situaties van stress? Of denk je dat je de oorzaken en gevolgen niet kan veranderen? Misschien kan een coach jou verder helpen. Je bent welkom voor een gratis en vrijblijvend kennismakingsgesprek met mij of een van de andere coaches van Coachfinder.

advies
kort lontje

Deel dit artikel: