Coaching

Je zou wel meer zelfvertrouwen willen op je werk. Of advies op het gebied van stressmanagement. Of iemand die meedenkt als je op het punt staat een grote levenskeuze te maken.

Coaching is een vorm van professionele begeleiding die kan helpen om jezelf verder te ontwikkelen, op het werk of op persoonlijk gebied. Met deze wensen kloppen we het vaakst aan bij een coach:

• stress en burn-outklachten verminderen (30%)
• passend werk vinden (30%)
• werk-privébalans herstellen (24%)
• beter grenzen stellen of assertiever worden (20%)
• milder worden naar jezelf of anderen (18%)

Waar persoonlijke coaching voorheen impliceerde dat je een probleem hebt, is gecoacht worden niet langer iets om je voor te schamen. Integendeel, zegt hoogleraar en executive coach Erik de Haan: ‘Het verleent vaak juist status. Het is een teken dat jijzelf of je werkgever bereid is te investeren in je ontwikkeling.’

Een goede coach ondersteunt je in je ontwikkeling. Je zoekt samen naar antwoorden op vragen als: hoe word ik assertiever, wat kan ik doen tegen stress en hoe gebruik ik mijn talenten optimaal? Zo maak je − sneller dan uit jezelf − belangrijke stappen.

Wat is een coach?

Wat een coach in ieder geval niet is: iemand die oplossingen verzint of je vertelt wat je moet doen. Door de juiste vragen te stellen en je een spiegel voor te houden, helpt een coach je namelijk om zélf met de oplossing te komen en te reflecteren op je eigen rol in een situatie.

Daarnaast helpt een professionele coach je om je doelen helder te krijgen en deze te vertalen naar een concreet en werkbaar actieplan. Zo kan coaching je net dat laatste zetje geven om de regie van je leven in eigen handen te nemen.

Vergelijk coaching maar met een personal trainer in de sportschool: zonder zou je je doelen misschien ook wel bereiken, maar mét gaat een stuk sneller.

Het coachingsvak is relatief jong en het onderzoek ernaar staat nog in de kinderschoenen. Toch zijn de eerste onderzoeksresultaten gunstig.

Waarom coaching belangrijk is

Gecoacht worden heeft een licht positieve invloed op onder meer je prestatievermogen en vaardigheden, welzijn, werkhouding en weerbaarheid. Dat blijkt uit een recente overzichtsstudie door de Universiteit van Amsterdam.

Uit twee recente meta-analyses, kritische analyses van de gerandomiseerde onderzoeken die tot nu toe zijn gedaan, blijkt dat coaching op de werkvloer positieve effecten heeft op de prestaties, vaardigheden, coping-mechanismen, het welbevinden en de zelfregulatie van coachees.

Ook wandelcoaching helpt, blijkt uit onderzoek van omgevingspsycholoog Agnes van den Berg. Na een traject van vier wandelingen en opdrachten hadden proefpersonen minder last van burn-out, stress en concentratieproblemen. Bovendien waren ze milder, hadden ze een hogere zelfwaardering en maakten ze meer toekomstplannen.

Op zoek naar een coach dus. Maar hoe vind je de juiste? Lees verder onder het kopje Ik zoek een coach.

Online coaches, leefstijlcoaches, relatiecoaches. Competentie-, leiderschaps-, burn-out- en loopbaancoaches. Om nog maar te zwijgen over droom-, paarden- en wandelcoaches. Er zijn vele vormen van coaching mogelijk en voor ieder coachingstraject kan een een unieke mix van coachingstechnieken worden ingezet.

Toch zijn de methoden die tijdens coaching worden gebruikt uiteindelijk niet doorslaggevend voor het succes van een coachingstraject, ontdekte hoogleraar en executive coach Erik de Haan in eigen onderzoek. Of een coach nu vooral technieken gebruikt uit bijvoorbeeld de positieve psychologie, mindfulness of Rationeel-Emotieve Therapie, blijkt niet zoveel uit te maken.

Het verschil tussen psychologie en coaching

Met welke hulpvraag stap je naar een coach en wanneer schakel je een psycholoog of psychotherapeut in? Coaching en therapie hebben een gemeenschappelijk doel, namelijk je helpen met gedragsverandering. Toch zijn de uitgangspunten verschillend.

Waar coaches oplossingsgericht werken met het oog op de toekomst, helpt een psycholoog bij psychische problemen of het verwerken van ingrijpende gebeurtenissen. Bij therapie ligt de nadruk dus op inzicht in de dieperliggende patronen die in het verleden zijn gevormd. Logischerwijs neemt een therapeutisch traject doorgaans meer tijd in beslag dan een coachingstraject.

Beide aanpakken zijn waardevol; welke aanpak het beste aansluit is afhankelijk van de situatie en ook van je eigen voorkeur. Overigens verwijst een goede coach door naar een psycholoog, als dat nodig is.

Misschien heb je weleens overwogen om coach te worden. Maar hoe weet je of er een coach in je schuilt? Volgens psycholoog en coach Anne de Jong, oprichter van opleidingsinstituut NONONS, zijn er vijf eigenschappen waarover een goede coach beschikt.

‘Wil je bijvoorbeeld life coach, personal coach of mindfulness coach worden? De basisvaardigheden die iedere coach nodig heeft zijn in ieder geval reflectievermogen, interesse, empathie, analytisch vermogen en durf.

Reflectie gaat over zelfkennis; interesse kun je omschrijven als nieuwsgierigheid naar het innerlijk leven en empathie komt vooral neer op je kunnen verplaatsen in het gevoel van de ander. Analytisch vermogen is het talent om patronen te zien en durf is het lef om de confrontatie aan te gaan. Niet iedereen heeft die eigenschappen van nature even sterk, maar ze zijn zeker te trainen.’

Benieuwd of werken als coach iets voor je is? Doe de test ‘Coach worden, iets voor jou?‘

Coach is geen beschermd beroep, dus in principe kun je vandaag nog je eerste coachee gaan zoeken. Maar als je goed wilt worden in je vak en je coachees echt wilt helpen, volg dan een gedegen opleiding in coaching.

Een goede coachingsopleiding biedt in ieder geval:

• een relevante certificering;
• voldoende mogelijkheid om praktijkervaring op te doen;
• persoonlijke feedback van de opleider;
• een brede basis om op voort te bouwen;
• ruimte om jezelf persoonlijk te ontwikkelen.

Overweeg je om coach te worden?

Bekijk dan onze online training coaching. Na deze training weet je of coaching bij je past. Je leert basisvaardigheden van het coachen en de belangrijkste effectieve methodieken.

De afgelopen vijf jaar steeg het aantal coaches met 66 procent: inmiddels zijn het er maar liefst 63.000. Het aantal stress- en burn-outcoaches is de afgelopen twintig jaar zelfs vertienvoudigd. Keuze genoeg dus. Maar hoe weet je of een coach bij je past?

Uiteindelijk blijkt “de klik” de beste voorspeller van het resultaat van een coachingstraject, concludeerde hoogleraar en executive coach Erik de Haan. Maar ook vertrouwen en empathie zijn belangrijk.

‘Dat komt ook naar voren uit een recent onderzoek van de universiteit van Zürich naar het effect van psychotherapie. Die blijkt vooral te werken als er een goede band is met de therapeut.’ Want geen vertrouwen in iemand hebben leidt ertoe dat je minder van hem of haar aanneemt.

Zo vind je een goede coach.