Een goede balans tussen werk en privé kan soms moeilijk zijn om te bewaken. We leven in een wereld waar we altijd ‘aan’ staan, constant bereikbaar zijn en waar zelfzorg en ontspanning vaak als eerste opgeofferd wordt zodra het te druk wordt. Wil je je werk-privé balans verbeteren? De loopbaancoaches van Coachfinder geven je 5 praktische tips!
Waarom is een werk-privé balans zo belangrijk?
Wanneer er een structurele disbalans is tussen werk en vrije tijd, kan het voelen alsof het leven aan je voorbij raast. Je werk stopt nooit écht en zelfs activiteiten die ontspannend zouden moeten zijn, zoals hobby’s, tijd doorbrengen met vrienden of gewoon even niets doen, kunnen aanvoelen als tijdrovende verplichtingen.
Toch is het belangrijk om te erkennen dat energie en tijd niet oneindig beschikbaar zijn; het is onmogelijk om alle ballen altijd hoog te houden. Te veel werk in je privéleven door laten sijpelen kan zorgen voor verslechterde relaties in de persoonlijke sfeer, of tot gezondheidsklachten als gevolg van verhoogde stress; zoals slapeloosheid, hoge bloeddruk of zelfs een burn-out.
Lees ook: Burn-out symptomen en klachten, herken ze op tijd
Herken een verstoorde werkbalans
Een verstoorde werk-privé balans is soms moeilijk te herkennen. Het begint vaak met kleine gewoontes die zich opstapelen en de nieuwe norm worden. Denk bijvoorbeeld aan regelmatig overwerken, een overvolle agenda, of altijd moeite hebben om écht af te sluiten. Een aantal signalen die duiden op een verstoorde werk/privé-balans zijn onder andere:
- Constant (digitaal) bereikbaar zijn, zelfs in het weekend
- Het gevoel hebben te weinig tijd over te hebben voor vrienden en familie
- Slecht slapen of moeite hebben met ontspannen
- Niet goed kunnen inschatten hoeveel uren je precies werkt
- Te weinig tijd hebben voor gezonde gewoontes zoals boodschappen doen, koken, sporten of hobby’s
- Je schuldig voelen als collega’s op je moeten wachten
5 tips voor een betere werk privé balans
1. Stel grenzen
Een van de eerste stappen naar een goede balans is het stellen van grenzen. Maak duidelijke afspraken met jezelf en anderen over wanneer je beschikbaar bent voor werkgerelateerde zaken en wanneer niet. Communiceer deze grenzen ook naar je collega’s, leidinggevenden en vrienden, zodat zij weten wat ze kunnen verwachten.
Grenzen stellen kan voor sommige mensen moeilijk zijn. Het gaat vaak gepaard met een soort schuldgevoel, of de angst om als zwak of ongemotiveerd gezien te worden.
Dat is helemaal niet erg, maar je hoeft dat schuldgevoel niet serieus te nemen, zegt ook Ine Bimbergen, senior loopbaancoach: “Je schuldgevoel komt voort uit bepaalde gedachten. Zoals: ‘Wanneer ik voor mezelf kies, ben ik egoïstisch.’ Die gedachte mag je best hebben. Je hoeft alleen niet te geloven dat dit klopt. Want de gedachte: ‘Wanneer ik eerst voor mezelf zorg, kan ik beter zorgen voor anderen.’ is net zo waar. “[1]
2. Plan vrije tijd in (en neem het serieus)
Maak een afspraak met jezelf om vrije tijd in te plannen en houd je hier aan. Als je de hele dag thuis werkt, is het verleidelijk om snel even je e-mails te beantwoorden of toch die presentatie af te maken. Maar als je iets anders op de planning hebt staan, zoals een bezoek aan de sauna, een goed boek lezen of wandelen in het bos, wordt dit een stuk minder verleidelijk.
Marielle Groot, Business- en Loopbaancoach, moedigt dit ook aan: “Maak met jezelf een eerlijke en duidelijke afspraak. Plan in je agenda me-time in en hou je hieraan. Schrijf dus niet in je agenda “vrije avond”, maar “avond voor mijzelf alleen” met bijvoorbeeld een fijne film, goed boek, kaarsjes aan, in bad, vroeg naar bed, etc.
Visualiseren mag en zorgt ervoor dat je beter in staat bent de dingen te doen of te laten om deze avond waar te maken. Ook zorgt zo’n visualisatie voor een instant rustmoment. Een win-win situatie dus.”[2]
3. Thuiswerken verbeteren
Voor sommigen een blessing, voor anderen een curse: thuiswerken. Het bespaart reistijd en kan je dus helpen om meer tijd door te brengen met gezin of vrienden. Door tussendoor af en toe huishoudelijke taken uit te voeren, kun je je privétijd ook echt besteden aan quality time met jezelf en anderen.
Wanneer je deze grenzen niet goed bewaakt, kan thuiswerken je goede balans tussen werk en privé echter verstoren. Sinds de komst van hybride werken is het voor steeds meer mensen moeilijk om echt los te komen van hun dagelijkse taken.
Voordat hybride werken de norm was, diende je reistijd eigenlijk als een soort ritueel om het hoofd leeg te maken en het werk achter te laten. Door je werkspullen op kantoor achter te laten, was het werk ook daadwerkelijk klaar. Met hybride werken wordt het verleidelijker om even snel je laptop open te klappen, een berichtje op je mobiel te beantwoorden en langer door te werken dan normaal.
Het is dus een goed idee om een ander ritueel te verzinnen, aldus Anouk Romkes, loopbaancoach: “Sluit je werkdag bewust af. Accepteer ’s avonds het einde van de dag en onthoud dat er altijd weer een volgende werkdag komt om die ene taak af te ronden. Noteer aandachts- of actiepunten voor de volgende werkdag op je takenlijst, doe eventueel een ontspanningsoefening en creëer reistijd door een stukje te fietsen of wandelen voordat je de woonkamer binnenstapt.”[3]
Lees ook: hoe kan ik mijn werkdag goed afsluiten wanneer ik thuis werk?
4. Overwerken? Durf te compenseren
Hoewel het aan te raden is om zo veel mogelijk binnen de afgesproken uren te werken, is het soms niet anders. Iedereen maakt weleens overuren om toch nog een project af te ronden. Niet ideaal, maar vergeet niet deze uren te compenseren.
Bespreek dit eventueel met je leidinggevende of team zodat zij begrijpen dat je waarde hecht aan je privéleven en tijd. Je hoeft niet meteen een hele dag vrij te nemen, maar eerder je laptop afsluiten om van het weekend te genieten kan al helpen om de controle terug te krijgen.
5. Overweeg loopbaancoaching
Bij een verstoorde werk-privé balans gaat het vaak om hardnekkige gewoontes en patronen. Daarmee breken kan moeilijk zijn, maar onthoud dat het tijd kost om van een goed voornemen een nieuwe gewoonte te maken. Geef niet te snel op en gun jezelf tijd!
Als je merkt dat je ondanks al je inspanningen nog steeds moeite hebt om een goede balans te vinden, kan loopbaancoaching een waardevolle optie zijn. Een loopbaancoach kan je helpen om inzicht te krijgen in je patronen en kan je begeleiden bij het nemen van stappen om de balans te verbeteren, zodat je meer tijd voor jezelf en anderen overhoudt.
Zou je hier graag hulp of ondersteuning bij willen? Vind zelf binnen drie minuten een passende (loopbaan)coach op coachfinder via onze matchingtool:
