Ik vind het lastig om ’s avonds in slaap te komen en als ik dan eindelijk slaap, word ik vaak middenin de nacht wakker. Ik merk dat ik er tegenop zie om ’s avonds weer naar bed te gaan, omdat ik bang ben dat ik niet in slaap kan komen of kan doorslapen. Hoe kan ik dit patroon doorbreken en hoe zorg ik ervoor dat ik weer beter ga slapen?
Niet in slaap kunnen vallen, moeite met doorslapen, te vroeg wakker: dit lijken drie verschillende problemen op het gebied van slaap. In de praktijk blijkt echter dat mensen met slaapproblemen regelmatig wisselen van klachten of breiden zich uit. Uit onderzoek weten we dat het weinig zin heeft om adviezen over beter slapen te koppelen aan het moment waarop de slaapproblemen zich laten zien.
Vaak speelt piekeren en malen een rol bij het niet (weer) in slaap kunnen komen. Onze gedachten gaan met ons op de loop. Door de manier waarop ons brein werkt, zijn we ’s nachts éxtra goed in piekeren. De rem op zorgelijke gedachten werkt veel minder goed (die rust namelijk even uit) waardoor angstige gevoelens en gedachten alle ruimte krijgen. Bij slaapproblemen kom je al snel in de vicieuze cirkel terecht van slechter presteren overdag, zorgen maken over de fouten die je daardoor maakt en vanwege deze stress niet in slaap kunnen vallen. Voor veel mensen helpt het al om te weten dat je brein zo werkt.
Het is daarnaast belangrijk om aandacht te hebben voor voldoende pauzes overdag, beweging, daglicht, regelmaat en plezier in de dingen die we doen. Dit betekent vaak het in kleine stappen veranderen van je gedrag. Wat minstens zo belangrijk is: oefenen in het rustig wakker liggen, oftewel het accepteren van het slaapprobleem. Het proberen op te lossen of ertegen vechten maakt alleen maar wakkerder en dat is precies het tegenovergestelde van wat je wilt bereiken.
